Komuna e Fushë-Kosovës përgjatë viteve të fundit ka arritur të krijojë një ambient të përshtatëm për zhvillimin dhe rritjen e bizneseve në saje të mbështetjes, përkrahjes, lehtësirave dhe bashkëpunimit të mirë që ka me sektorin privat dhe akterët tjerë me ndikim në zhvillimin ekonomik lokal. Sipas shënimeve me të cilat disponon Komuna struktura ekonomike e bizneseve është e dominuar nga mikrobizneset me 87%, ku në të shumtën e rasteve janë biznese individuale që bëjnë investime të vogla kapitale përderisa ato gjenerojnë numër të madh të vendeve të reja të punës dhe paraqesin shtyllën kryesore të ekonomisë lokale.
Kryetari i Komunës Burim Berisha dhe Drejtori për ZhE Ekrem Berjani
Bazuar në situatën pandemike shumica e bizneseve kanë pësuar një ndërprerje të konsiderueshme në operimet e zakonshme duke u përballur me humbje të mëdha. Në këtë profil të paqëndrueshëm financiar Kuvendi Komunal ka liruar të gjitha bizneset nga pagesa e taksës për ushtrimin e aktiviteteve ekonomike në territorin e Komunës së Fushë-Kosovës.
Ekonomia lokale në Fushë-Kosovë është e dominuar nga bizneset individuale, mikro-bizneset dhe bizneset e vogla, të cilat janë goditur rëndë nga situata pandemike COVID-19, si pasojë e kufizimeve dhe rekomandimeve të institucioneve kompetente. Në këtë periudhë pandemike Kuvendi Komunal ka ndihmuar një numër të konsiderueshëm të bizneseve dhe familjeve skamnore. Komuna në bashkëpunim me organizatën “Help” ka ndihmuar 58 biznese fillestare në formë të pajisjeve; përfitues janë 38 F dhe 20 M , viti 2020-2022.v Drejtoria e Zhvillimit Ekonomik në bashkërendim me Asamblenë Komunale, këtë vit, për të gjitha bizneset ka bërë faljen e borxheve të vjetruara deri me vitin 2016.Përkundër masave lehtësuese bizneset lokale ballafaqohen me sfida tjera, si: mungesa e hapësirave biznesore, mungesa e fuqisë punëtore në raport me nevojat e tregut të punës, furnizimi jo stabil me energji elektrike, mungesa e burimeve alternative te fondeve, probleme tjera të natyrës ligjore, administrative… etj.
Struktura e Ndërmarrjeve
Në Komunën e Fushë-Kosovës veprojnë 1861 biznese aktive, ku struktura ekonomike sipas madhësisë është e dominuar nga mikro-bizneset me 87%, ku në të shumtën e rasteve janë biznese individuale që bëjnë investime të vogla kapitale përderisa ato gjenerojnë numër të madh të vendeve të reja të punës dhe paraqesin bazën kryesore të ekonomisë lokale.
Nr. | Klasifikimi sipas madhësisë | Sipas nr. të punësuarve | Nr.i bizneseve | Nr. i punëtorëve |
1 | Mikro | 1-9 | 1620 | 3409 |
2 | Të vogla | 10-49 | 225 | 2284 |
3 | Të mesme | 50-249 | 14 | 778 |
4 | Të mëdha | 250 … | 2 | 581 |
Gjithësej | – – | 1861 | 7052 |
Ndërmarrjet –bizneset aktive sipas madhësisë- korrik 2022 : DZHE
- Bizneset – Ndërmarrjet sipas veprimtarisë-sektorëve dominojnë: tregtare me 25.8%, hoteleri 13.5%, prodhim 12.5%, transport 10.9%, ndërtimtari 10.5%.
- Numri i bizneseve që udhëhiqen nga gratë është 290 apo në përqindje 15.6% , ku dominojnë sallonet e floktarisë dhe trajtimet tjera të bukurisë me 30.9%; veprimtaritë mjekësore, autoshkollat, çerdhet, kopshtet, edukime tjera 28.1%; prodhimi-shitja me pakicë e tekstileve-veshmbathjeve 14.6%, prodhimi i bukës ëmbëlsirave të freskëta dhe pjekurinave 8.5% ….etj.
- Fushë-Kosova është njëra nga qendrat e rëndësishme komerciale-industriale në Kosovë, për tu përmendur janë sektori i tregtisë, gastronomisë, prodhimit, magazinimit etj.
Tregu i Punës
Në komunën e Fushë-Kosovës në sektorin privat janë të punësuar mbi 7000 punëtorë, ndërsa në sektorin publik janë të punësuar 800 punëtorë. Nga ky numër në Administratë Komunale janë 169, në Shëndetësi janë 104 dhe në Arsim janë 527 punëtorë. Edhe në Fushë-Kosovë përqindja e papunësisë është e përafërt me përqindjen e papunësisë në nivel vendi, afërsisht 19%.
Sektori privat, kryesisht në gastronomi dhe ndërtimtari ka vështirësi të operimit në mungesë të fuqisë punëtore, (pagat e ulëta – kushtet e punës po krijojnë pasiguri për fuqinë e re punëtore dhe mirëqenien e qytetarëve).
Avancimi i shërbimeve Administrative
Komuna e Fushë-Kosovës në vazhdimësi do të jetë e angazhuar në avancimin e shërbimeve për biznese dhe qytetarë. Zyra për biznese do të vazhdojë me regjistrimin e bizneseve dhe ofrimin e shërbimeve përcjellëse dhe mbështetëse në konsolidimin e bizneseve individuale, në formalizimin e bizneseve familjare dhe një qasje të integruar në përkrahjen e grave në biznes. Komuna me prioritet të veçantë do t’i trajtojë-përkrahë kërkesat e investitorëve potencial.
Sektorët e prodhimit në Fushë-Kosovë …
Zonat Komerciale ekonomike
Zonat Komerciale ekonomike shtrihen si në vijim: zona kadastrale Miradi e Epërme,”rruga Dëshmori”; zona kadastrale Fushë-Kosovë “blloku te Fabrika e Miellit”; zona kadastrale Fushë- Kosovë-Sllatinë e Madhe “përgjatë magjistrales Prishtinë-Pejë”. Në këto zona janë të koncentruara bizneset komerciale me veprimtari ekonomike përpunuese-prodhuese, ndërtimore, akomodim, magazinim, si: Bylmeti shpk, Euro Lona shpk, Koral shpk, Baumarket LLC, Altrade shpk, Metalteknika Asllani shpk, Extra Al Pvc shpk, Shell shpk, Dilloni Benz, ntsh Petrol Company, Terminali Doganor shpk, Devolli Group shpk, Bitex shpk, Pro agro shpk, Hotel Vita shpk, NPT Cufa, Madekos Medical, Contakt Generator shpk, Jaha Solar shpk, Agrounion shpk,etj
- Komuna në këto zona komerciale, industriale ka ndërtuar infrastrukturën fizike të nevojshme për funksionimin dhe operimin e bizneseve duke synuar që këto lokacione të jenë atraktive edhe për investitorë të rinj.
Harta Zonale Fushë-Kosovë
Këto zona kanë pozitë dhe qasje shumëdimensionale në shërbimet e transportit rrugor. Magjistralja M9, auto rruga Prishtinë-Pejë, qasja e shpejtë në auto rrugën Prishtinë-Ferizaj, transporti urban dhe ndërurban, transporti hekurudhor dhe ajror, kënaqshëm i përmbushin shërbimet për bizneset dhe qytetarët e Komunës së Fushë-Kosovës.
- Komuna ka mbështetur hapjen e “Parkut Industrial” në rrugën “Dëshmori” në Miradi të Epërme për shkak të interesit të madh të investitorëve nga mbarë Kosova. Në këtë Park Industrial do të vendosen mbi 40 biznese të vogla dhe të mesme, ku pritet të punësohen mbi 1000 punëtorë në sektorë të prodhimit, përpunimit, magazinimit etj. Gjatë këtij viti kanë filluar investimet në rregullimin e infrastrukturës në këtë zonë – Park Industrial. Ky projekt milionësh është zhvilluar dhe financohet nga Kompania “Bau Holding L.L.C”
Zonat Industriale ekonomike
Zonat Industriale ekonomike janë bazë dhe mundësi për zhvillimin ekonomik lokal në Fushë-Kosovë. Këto zona janë të koncentruara në zonën kadastrale Fushë-Kosovë – Sllatinë e Madhe dhe në zonën kadastrale në Harilaq “rruga Antena”. Aktualisht janë të vendosura një numër i bizneseve prodhuese, përpunuese dhe aktiviteteve tjera tregtare-shërbyese, si: Rec Kos shpk, Art Alumin shpk, Fabrika e Miellit shpk, Fabrika e Ushqimit të Kafshëve shpk, Auloni BI, Spas shpk, Metal In Group shpk, Santefarm shpk, Trepharm shpk, Ana Benz ntsh, Aviano ntsh, Hotel Holiday shpk, Alberti shpk, Kosmonte Foods shpk, Scan Color shpk, KFC shpk, Arbotek shpk, Lina-ks shpk, etj.
- Fushë-Kosova është Komunë e cila njihet për dinamikën zhvillimore; Infrastruktura, transparenca dhe qeverisja e mirë e Komunës e ka bërë Fushë-Kosovën lokalitet të preferuar nga bizneset për të investuar, qytetarët për të jetuar, qasje në shkollim dhe tregun e punës.
Synimet e Drejtorisë së Zhvillimit Ekonomik janë të orientuara në qëndrueshmërinë financiare të Komunës, përmirësimin e infrastrukturës në funksion të bizneseve, tërheqjen e investimeve të huaja, fuqizimin e ekonomisë lokale në prodhim, bujqësi, turizëm, gastronomi, etj.